به نقل از «فرارو»

خطرات خود درمانی برای اختلال خواب

تاریخ انتشار: ۸ آبان ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۲۹۷۰۳۵

خواب مناسب یکی از اصلی‌ترین ارکان سلامت است که نقش زیادی در کیفیت زندگی، آرامش و تمرکز روزانه افراد دارد. حتما دقت کرده‌اید که هرگاه خواب خوبی را در شب تجربه کنیم، در ادامه روز پر نشاط تری خواهیم داشت. البته جدا از نقش خواب خوب در کیفیت کار‌های روزانه، نمی‌توانیم از عوارض اختلال خواب در درازمدت نیز غافل شویم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

چقدر با این اختلالات ویرانگر زندگی روزمره آشنایی دارید؟

به گزارش ایرنا، خواب علاوه بر رفع خستگی ناشی از فعالیت روزانه، برتمرکز و کیفیت کار‌های روزانه هم تأثیرگذار است. یک خواب راحت شبانه، انرژی دوباره برای شروع یک روز جدید را تأمین می‌کند. نداشتن خواب کافی و خوب اثرات منفی روی سلامتی را به دنبال دارد.

اختلال خواب این روز‌ها بسیار شایع است. چنانچه افراد بسیاری از اختلال خواب به شکل‌های مختلف شکایت دارند. اختلال خواب از چه سنی شروع می‌شود و با سبک زندگی چه ارتباطی دارد؟ از این دست سئوال‌ها برای بسیاری از افرادی که درگیر این مشکل هستند، پیش می‌آید.

در ادامه گفت‌وگو با دکتر خسرو صادق‌نیت، فلوشیپ طب خواب را بخوانید.

آقای دکتر لطفا در ابتدا بفرمایید اختلال خواب چیست و معمولا از چه سنی شروع می‌شود؟

اختلالات خواب طیفی از بیماری‌هایی هستند که روی کیفیت یا کمیت خواب تأثیر منفی می‌گذارند. شروع این اختلالات محدود به سن خاصی نیست و در واقع از نوزادی تا کهنسالی را شامل می‌شود.

اختلالات خواب تا چه میزان به تغذیه و سبک زندگی وابسته است؟

بعضی از انواع اختلالات خواب، به خصوص روی کیفیت خواب و بی‌خوابی خیلی موثر است. نحوه زندگی می‌تواند روی کیفیت خواب تأثیر مستقیم بگذارد. عدم رعایت اصول بهداشت خواب که به نوعی همان نحوه و سبک زندگی است روی کیفیت خواب و بروز بیماری‌ای به نام بی‌خوابی تأثیر می‌گذارد.

یکی از موارد اصول بهداشت خواب، رعایت نکاتی در مورد مواد غذایی است. بعضی از مواد غذایی هستند که بهتر است قبل از خواب استفاده شوند و از مصرف برخی مواد غذایی قبل از خواب باید پرهیز کرد. مواردی که سه الی چهارساعت قبل از خواب باید از آن پرهیز شود شامل قهوه، چای، کاکائو و ترکیبات سیگار و تنباکو است که در صورت مصرف قبل از خواب می‌تواند روی کیفیت خواب تاثیر منفی بگذارد.

اگر اختلال خواب درمان نشود چه اتفاقی در درازمدت برای شخص می‌افتد؟

مشکل پیش آمده برای افراد، بستگی به نوع اختلال خواب دارد. یکی از مهمترین عوارض اختلال خواب تأثیر روی کیفیت بیداری و هوشیاری طی روز است که این تأثیر به صورت مستقیم است. اما بسته به نوع اختلال خواب می‌تواند عوارض متفاوتی برای شخص به وجود بیاید. بیش از ۸۰ نوع اختلال خواب در طبقه بندی این اختلالات داریم که هر کدام از آن‌ها می‌توانند عوارض خاص خود را داشته باشند. مهمترین مشکلی که می‌شود گفت این است که همه این اختلالات روی کیفیت بیداری و بهره‌وری طی بیداری و تمرکز طی روز، موثر خواهند بود، اما هرکدام از آن اختلالات، عوارض خاص خودشان را هم دارند.

برای اطرافیان افرادی که دچار اختلال خواب هستند چه مشکلاتی ممکن است پیش بیاید؟

این مورد هم بستگی به نوع اختلال دارد. به عنوان مثال در مورد شخصی که بی‌خوابی دارد می‌تواند روی خواب همسر یا هم اتاقی خود تأثیر بگذارد و عملا خواب آن شخص را هم مختل کند. همچنین کسی که خروپف دارد، به جز پیش آمدن مشکلات جدی برای خودش می‌تواند باعث بی‌خوابی همسر یا هم اتاقی او نیز شود یا کسی که اختلالات حرکتی خواب دارد حتی ممکن است باعث صدمه جدی به هم اتاقی خود شود.

آیا آپنه هم جزو اختلالات خواب است؟

آپنه یا وقفه تنفسی انسدادی جزو اختلالات خواب است که مهمترین علامت آن خروپف است. این اختلال در آقایان چاق و سن بالای ۴۰ سال شیوع بیشتری دارد و عوارض آن هم خیلی زیاد است. این عوارض از احساسات خستگی و خواب آلودگی طی روز شروع می‌شود تا مشکلاتی نظیر فشار خون، افزایش وزن، کاهش توانایی جنسی، افزایش تحریک پذیری و کاهش تمرکز که برای بیمار پیش می‌آید. اگر این اختلال درمان نشود حتی در درازمدت نوع شدید آن می‌تواند باعث سکته قلبی و مغزی شود.

معمولا افراد چه دارو‌هایی را برای اختلال خواب بدون نسخه پزشک مصرف می‌کنند؟

بیشتر اختلالات خواب دارو ندارند. مثلا آپنه تنفسی با دارو درمان نمی‌شود. بعضی از اختلالات هستند که نیاز به دارو دارند، ولی برای هیچ اختلال خوابی بدون تجویز پزشک اصلا توصیه به استفاده از هیچ دارویی نمی‌شود و حتی اگر پزشک دارویی تجویز کرد بعد از پایان یافتن دوره مشخص شده توسط پزشک، به هیچ وجه توصیه نمی‌شود بدون دستور پزشک، دارو تمدید شود و تمدید دارو هم باید حتما تحت نظر پزشک معالج باشد.

مصرف داروی بدون نسخه پزشک برای اختلال خواب، چه خطراتی را برای افراد به دنبال دارد؟

یکی از خطراتی که استفاده بدون نسخه از این دارو‌ها دارد، وابستگی است. من بیماری داشتم که به سمتی رفته است که روزی ۵۰ قرص زولپیدم یا ۱۰ قرص کلونازپام مصرف کرده است؛ با این حال مشکل اختلال خوابش برطرف نشده و فقط وابستگی به دارو پیدا کرده است. بعضی از این دارو‌ها می‌تواند بیمار را حتی به سمت اعتیاد نیز سوق بدهد. یعنی وابستگی آن‌ها جنبه اعتیاد پیدا کند و برای ترک آن حتما باید مسیر مشخصی مثل ترک اعتیاد طی شود.

افراد برای مشکل اختلال خواب بهتر است به چه متخصصی مراجعه کنند؟

ما حدود ۱۰ سال است که در دانشگاه‌های کشور فلوشیپ‌های رشته اختلال خواب تربیت می‌کنیم. اکنون ده‌ها فارغ التحصیل در شهر‌های مختلف از جمله تهران حضور دارند. بیماران می‌توانند به کلینیک‌های خواب یا متخصصین دارای فلوشیپ طب خواب برای رفع مشکلات خواب خود، مراجعه کنند.

منبع: فرارو

کلیدواژه: طرز تهیه اختلالات خواب روی کیفیت خواب اختلالات خواب اختلال خواب قبل از خواب نوع اختلال بی خوابی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۲۹۷۰۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

این دروغ را درباره کاهش افسردگی باور نکنید

اگر جایی خواندید که مواد مخدر می‌توانند خطر ابتلا به افسردگی را کاهش دهند، این یک دروغ محض است. در حقیقت یکی از عوارض شایع مصرف مواد مخدر، افسردگی است! رابطه بین مصرف مواد مخدر و افسردگی کاملا پیچیده بوده و نیاز به بررسی جامع دارد.

به گزارش بهداشت نیوز، برخی از مواد مخدر با بروز احتمال افسردگی شدیدتری همراه هستند.

در این محتوا قصد داریم به مهم‌ترین دغدغه شما پاسخ دهیم که عبارت است از:

چه ارتباطی بین مصرف مواد مخدر و افسردگی وجود دارد؟

رابطه بین مصرف مواد مخدر و افسردگی، کاملا پیچیده و البته دوطرفه است. از یک طرف مصرف مواد مخدر می‌تواند خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهد و از سویی دیگر افراد مبتلا به افسردگی در معرض خطر سوءمصرف مواد مخدر هستند. بیایید به بررسی این روابط بپردازیم:

تاثیر مصرف مواد مخدر بر افسردگی مصرف مواد مخدر از ۳ طریق بر افسردگی اثر می‌گذارد:

تغییرات شیمیایی در مغز: مواد مخدر می‌توانند تعادل شیمیایی مغز را مختل کرده و باعث کاهش سطح انتقال دهنده‌های عصبی مانند سروتونین و دوپامین شوند که نقش مهمی در تنظیم خلق و خو دارند، این فرایند زمینه ساز ایجاد افسردگی است.

افزایش استرس: مصرف مواد مخدر می‌تواند باعث افزایش استرس و اضطراب شود که این‌ها از عوامل اصلی خطر افسردگی هستند.

مشکلات در زندگی: اعتیاد به مواد مخدر موجب مشکلات زیادی در زندگی فرد مانند مشکلات شغلی، مالی، خانوادگی و اجتماعی خواهد شد که همگی می‌توانند به افسردگی منجر شوند.

تاثیر افسردگی بر مصرف مواد مخدر

افسردگی می‌تواند زمینه سوءمصرف مواد مخدر را از راه‌های زیر افزایش دهد:

خوددرمانی: افراد مبتلا به افسردگی ممکن است برای تسکین علائم خود به مصرف مواد مخدر روی بیاورند.

عدم تمایل به زندگی: احتمال دارد افراد افسرده به دلیل احساس ناامیدی و بی تفاوتی نسبت به زندگی، مصرف مواد مخدر را به عنوان راهی برای فرار از واقعیت تلقی کنند. همچنین آن‌ها معمولا انگیزه کافی را برای زندگی ندارند، نبود انگیزه نیز می‌تواند منجر به مصرف مواد مخدر شود.

چه مواد مخدری بیشترین احتمال را برای افزایش افسردگی دارند؟

مواد مخدر مختلفی می‌توانند خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهند. یکی از رایج‌ترین این مواد الکل است. از عوارض مصرف بیش از حد الکل، افسردگی است. الکل تعادل انتقال دهنده‌های عصبی در مغز را مختل کرده و منجر به بروز علائم افسردگی می‌شود. مصرف مواد افیونی هم مانند هروئین، کدئین و اکسی کدون می‌تواند خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهد. مواد افیونی باعث کند شدن سیستم عصبی مرکزی و ایجاد احساس غم و ناامیدی می‌شوند. این باعث می‌شود ترک قطعی این مواد مانند ترک قطعی هروئین چالش‌های مضاعفی داشته باشد.

متاسفانه مصرف ماری جوانا، به ویژه در افراد جوان، خطر ابتلا به افسردگی را افزایش خواهد داد. یکی از عوارض مصرف، علائم روان پریشی مانند توهم و هذیان بوده که احتمالا منجر به افسردگی خواهند شد.

از عوارض مصرف کردن کوکائین افسردگی است. کوکائین موجب ایجاد علائم روان پریشی و افسردگی خواهد شد.

مصرف آمفتامین‌ها مانند شیشه و ریتالین نیز می‌تواند خطر بروز افسردگی را افزایش دهد. آمفتامین‌ها موجب اضطراب، بی خوابی و تحریک پذیری و در نهایت افسردگی خواهند شد.

چگونه مصرف مواد مخدر می‌تواند روی سلامت روانی تأثیر بگذارد؟

مصرف مواد مخدر با تغییر در عملکرد مغز، می‌تواند بر سلامت روان تأثیر بگذارند. با مصرف مواد مخدر تعادل انتقال دهنده‌های عصبی مانند سروتونین، دوپامین و نوراپی نفرین در مغز مختل می‌شود. این امر منجر به بروز علائم افسردگی، اضطراب و سایر اختلالات روانپزشکی خواهد شد.

همچنین مصرف مواد مخدر به سلول‌های مغزی آسیب رسانده و منجر به مشکلات حافظه، تمرکز و یادگیری می‌شود. علاوه بر مواد مذکور مواد مخدر باعث افزایش سطح استرس در بدن شده و استرس مزمن خطر ابتلا به اختلالات روانپزشکی را افزایش خواهد داد.

معمولا مواد مخدر منجر به اختلالات سلامت روان از قبیل اختلالات خلقی، اختلالات روانپریشی، اختلالات شناختی، اختلالات اضطرابی و اختلالات شخصیت می‌شود. همچنین مصرف مواد مخدر می‌تواند به توهم، هذیان و افکار خود کشی نیز بیانجامد.

چگونه می‌توان مشکلات افسردگی ناشی از مواد مخدر را درمان کرد؟

درمان افسردگی ناشی از مواد مخدر به عوامل مختلفی مانند شدت افسردگی، نوع ماده مخدر مصرفی و سابقه سلامت روان فرد بستگی دارد. اما به طور کلی، بهبود این نوع افسردگی شامل ترکیبی از درمان‌های روانشناختی و دارویی است که باید حتما توسط متخصصین سلامت روان که در حوزه اعتیاد نیز آموزش دیده‌اند، انجام شود. در اینصورت ترک اعتیاد روانی فرد انجام شده و برای همیشه از شر مواد مخدر خلاص می‌شود. روش‌های درمان اختلالات افسردگی ناشی از مواد مخدر به شرح زیر است:

درمان‌های روانشناختی

یکی از رایج‌ترین رویکرد‌های روانشناختی برای ترک اعتیاد افراد، درمان شناختی رفتاری (CBT) است. در این نوع درمان روانشناس ترک اعتیاد به افراد کمک خواهد کرد تا افکار و رفتار‌های منفی خود را که به افسردگی آن‌ها دامن می‌زند، شناسایی و تغییر دهند.

درمان بین فردی (IPT) یکی دیگر از روش‌های ترک اعتیاد روانی است که به افراد کمک می‌کند تا مهارت‌های ارتباطی خود را بهبود بخشند و روابط خود را با دیگران تقویت کنند.

درمان روان پویشی نیز ممکن است با توجه به ویژگی‌های بیمار انجام شود. این نوع درمان به افراد کمک می‌کند تا ریشه‌های افسردگی را در تجربیات گذشته خود کشف و سپس آن‌ها را حل کنند.

لازم به ذکر است که ترک مقوله‌ای پیچیده بوده و توصیه متخصصین اعتیاد این است که به هیچ عنوان برای درمان خود به تنهایی اقدام نکنید. یافتن یک مرکز ترک معتبر و دارای مجوز می‌تواند فرایند درمان را برای شما ایمن کرده و باعث شود تا بدون درد و خماری این مسیر را طی کنید.

درمان‌های دارویی

تجویز دارو‌های ضد افسردگی و تثبیت کننده خلق و خوی مناسب توسط روانپزشک ترک اعتیاد، همگام با پیش بردن جلسات روان درمانی می‌تواند در ترک روانی اعتیاد شما موثر باشد.

تغییر سبک زندگی

ورزش منظم، تغذیه سالم، خواب کافی و اجتناب از مصرف مواد مخدر از جمله کار‌هایی هستند که انجام آن‌ها می‌تواند به بهبود افسردگی ناشی از مصرف مواد مخدر کمک کند.

یادتان باشد که درمان افسردگی ناشی از مواد مخدر به زمان و تلاش نیاز دارد. برای این کار شما باید اراده کنید و سپس به دنبال کمک حرفه‌ای و پزشکی باشد. فراموش نکنید که فرد افسرده، ممکن است انگیزه لازم را برای گام برداشتن نداشته باشد، بنابراین حمایت حرفه‌ای و اجتماعی در این زمینه بسیار مهم است. در این راستا شما عزیزان می‌توانید از بهترین روانشناسان و روانپزشکان ترک برای درمان افسردگی خود بهره بگیرید.